+Biliyor musun aslında şu gördüğün duvarda "Bir İstanbul Masalı" yazan tabela asılıydı.
- E peki neden şimdi yok?
+ Karabağ savaşı başlayınca bizimkilere mecburen kaldırmalarını söyledim; başımıza dert açabilir diye..
- Belki şimdi tam da sırasıdır o tabelayı yeniden asmanın.
+ Belki de...
Bir İstanbul Ermenisi olan Dayk Miricanyan ile Ermenistan'ın başkenti Erivan'da açtığı restoranın önünde ayaküstü yaptığımız kısa ama derin bir sohbetten kesit bu.
Aslında İngilizce başlıyoruz sohbete çünkü daha henüz haberim yok Türkiyeli bir Ermeni olduğundan ve Türkçe bildiğinden..
Mekanı öve öve bitiremiyorum; "yapılacak belki de en anlamlı şeyi yaptınız böyle bir yeri açmakla. Hem de Erivan'ın kalbi denilebilecek işlek bir noktada."
Sohbet ilerleyince, e sen nereden geliyorsun ne iş yapıyorsun diyor Dayk.
Biraz çekinceli de olsa "Türkiye'den gelen bir gazeteciyim" diyorum ve kendime verdiğim 'konuştuğun kişilere kimliğini açıklamama' sözünü de bozmuş oluyorum böylece.
Beklemediğim bir sıcaklıkla elimi sıkıyor Miricanyan ve Türkçe olarak: "E söylesene en baştan, hoş geldin." diyor ve ekliyor: "Jashag benim rüyamdı; iki halkın arasında köprü kuracağına inandığım bir mekan burası.."
Dayk'ı aslında İstanbullular tanır; zira hem Cihangir'de hem Kınalıada'da yıllardır Jash isimli Ermeni mutfağı ağırlıklı restoranları işletiyor.
Onu Ermenistan'a getiren sebebse kendi deyişiyle 'Bir İstanbul Masalı'nı buradaki Ermeniler'e anlatmak..
Jash Ermenice’de yemek, aş anlamına geliyor.
Ancak Erivan'da açtığı Jash'ın yanına "ag" ekleniyor ve Jashag (Lezzet) oluyor.
Elbette bu eklemenin bir anlamı var; zira restorana adımınızı atar atmaz anlıyorsunuz 'ag' nin nereden geldiğini; dünyaca ünlü duayen foto muhabiri ve gazeteci Ara Güler'den..
Ara ile lisede tanışıyor Dayk ve bir süre sonra çok yakın arkadaş oluyorlar.
Öyle ki 2013'te bir fotoğraf sergisi için birlikte geldikleri Erivan'da bir müze açmak istiyorlar.
Kısmet olmuyor..
Jashag'a girdiğinizde ilk Ara'nın kişisel eşyaları sizi selamlıyor; üst kattaki duvarlarıysa çektiği ünlü isimlerin ve tabii ki İstanbul fotoğrafları süslüyor.
Bu arada Ara kırmızı şarabı pek severmiş bu yüzden restoranın farklı köşelerinde çok çeşitli Ermeni şarapları gözünüze çarpıyor..
Menüde ise İstanbullu Ermenilerin kendine özgü sofra ve yemek tarzları yansıtılmak istendiğini söylüyor Dayk. Balık, et ve daha çok zeytinyağlı mezeler baskın..
Mekanı gezdikçe Dayk'ın böyle bir yeri Erivan'da açma isteğini çok daha iyi anlayabiliyorsunuz.
Belki de devletlerin şu sıralar yaptığı "normalleşme diplomasisine" biz gazetecilerden daha fazla katkıda bulunuyor Jashag.
Bir restorandan öte yaşayan bir müze gibi..
Mekanın içinde kullanılan mobilyalar, kanepeler, sandalyeler, çeşitli kişisel eşyalar için "evimizde kullandığımız şeylerin aynısı. Hepsini topladım ve getirdim.
Aslında burada İstanbullu Ermenilerin yaşam tarzlarını da, hem Erivan'da yaşayan Ermenilere hem de burayı ziyaret eden turistlere göstermiş oluyoruz."diyor Dayk.
Ve işte o zaman anlıyorum Jashag'ın sadece Türk ve Ermeni halkı arasında değil; Ermenilerin kendi aralarında da bir köprü işlevi göreceğini..
Türk Ermeni Cemaati Episkoposu Sahak Maşalyan’ın 2018'de Ara'nın cenazesi başında yaptığı konuşmadan bir kesit:
"Bazı insanların elinde sihirli bir değnek var gibidir. Dokundukları yerden kıvılcımlar çıkartarak güzelleştirirler dünyayı. Bazı insanlara salt var olmak yetmez, onlar ışık saçmak isterler. Hayata, ideallerine ve işlerine adanmışlıkları öylesine yanıp tutuşurcasına olur ki yangınlarından büyük aydınlıklar doğar. Elinde kamerası saatlerce uygun bir görüntü peşinden koşan bir avcıydı Ara Güler. Bir ışık ve gölge avcısı. Ara’nın yanıp tutuşmasından dünyanın nice karanlık köşesi, özellikle güzel İstanbul’umuz aydınlandı. Onun aydınlatıp kaydettiği anlar, anılar ve tarihi tanıklıklar hiç kaybolmayacak."
Eline bir sihirli değnek de sen aldığın için teşekkürler Dayk.
Ara'nın ışığı şimdi de güzel Erivan'ı aydınlatıyor şüphesiz...
